Dünyada yaklaşık 900 taksonu bulunan adaçayının ticari değeri en yüksek olanları: tıbbi adaçayı veya Dalmaçya adaçayı olarak adlandırılan Salvia officinalis L., Yunan veya Anadolu adaçayı olarak adlandırılan Salvia fruticosa Mill., (syn. Salvia triloba L.), elma adaçayı olarak adlandırılan Salvia pomifera L., İspanyol adaçayı olarak adlandırılan Salvia lavandulaefolia Vahl. ve misk adaçayı olarak adlandırılan Salvia sclarea L.’dir. Geçmişte tedavi amacıyla kullanılan adaçayı; günümüzde gıda, sağlık, kozmetik ve parfümeri, peyzaj vb. alanlarda geniş bir kullanım alanı bulabilmektedir. Ülkemizde üretilen adaçaylarının tamamı tıbbi adaçayı ve Anadolu adaçayıdır. Son yıllarda misk adaçayı da tarım alanlarına girmeye başlamıştır. Dünyada çoğunlukla doğadan toplanan adaçaylarının ticareti yapılmaktadır. En önemli üretici ülkeler tıbbi adaçayı ve Anadolu adaçayı için Arnavutluk, Hırvatistan; misk adaçayı için Fransa ve Macaristan’dır. Ülkemizde adaçayı üretim alanı son 5 yılda 10 kat artarak 5.602 dekara ulaşmıştır. Bu artıştaki en büyük etken, Antalya ilinde 2019 yılında yaklaşık 2.500 dekar alanda adaçayı dikiminin yapılmasıdır. Ülkemizde adaçayı üretim bölgelerinde küçük, orta ve büyük ölçekli üretim yapan işletmeler mevcut olup genellikle üretimi yarı mekanize/mekanize olmuş durumdadır.
Toprak seçiciliği olmayan ve nadiren hastalık/zararlı bulunan adaçayında sulama yapılmadan da ekonomik bir verim alınabilir. Hazırlanan fizibilite raporunda tıbbi adaçayı ve Anadolu adaçayı üretiminde geri dönüş süresi 2.1 yıl olarak hesaplanırken, üretim sonunda 262.809,00 TL yatırım gideri ve 1.536,058 TL yatırım gelirine karşılık 1.273,249 TL net kârlılık hesaplanmıştır. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı olarak Adaçayı Türlerinin Tarımı ve Endüstrisi Fizibilite Raporu’nu Adaçayı ile ilgili yatırım veya araştırma yapmak isteyen herkesin istifadesine sunuyoruz.
Rapora ulaşmak için;
https://baka.gov.tr/assets/upload/dosyalar/adacayi-turlerinin-tarimi-ve-endustrisi.pdf
