Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği
Faiz desteği, başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki projeler için, ilgili aracı kuruluşlardan alınacak krediler karşılığında ödenecek faiz giderlerinin, Ajans tarafından karşılanmasını öngören mali destektir.
Faizsiz kredi desteği, ajansın başvuru rehberine uygun projelere aracı kurumlar vasıtasıyla faizsiz kredi temin etmek suretiyle sağlayacağı mali destektir.
İlgili aracı kuruluş, faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarında, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Kredi Garanti Fonu, Türkiye Kalkınma Bankası, diğer bankalar ve finans kuruluşları gibi ajansın anlaşmalı olduğu kurum ve kuruluşları ifade etmektedir.
1. Ödemeler
Faiz desteği ve faizsiz kredi desteğine ilişkin ödemeler, hiçbir surette Ajans tarafından doğrudan yararlanıcıya yapılamaz. Bu kapsamda gerek ajanstan aracı kuruluşa gerek aracı kuruluştan yararlanıcıya yapılacak ödemeler, ajansın mali yapısı, kaynak kullanım etkinliği ve aracı kuruluşun işleyişe ve masraflara ilişkin teklifi gibi hususlar göz önünde bulundurularak Ajans ile ilgili aracı kuruluş arasında yapılan protokol hükümleri çerçevesinde ilgili aracı kuruluşlar üzerinden gerçekleştirilir.
2. Geri Ödeme Süreleri
Faizsiz kredi desteği programlarında, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az altı ay (6 ay) geri ödemesiz dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla üç yıl (3 yıl) içinde tamamlanır.
Faiz desteği programlarında ise, verilecek faiz desteğinin vadesi dört yılı (4 yılı) geçmemek üzere, Ajans ile ilgili aracı kuruluş arasında yapılacak protokol hükümleri çerçevesinde belirlenir.
Faiz desteği programlarında, yararlanıcı ile aracı finans kuruluşu arasında yapılacak sözleşme hükümlerine göre kredinin geri ödeme süreleri belirlenir.
3. Destek Sürecinin Takibi
Faiz desteği ve faizsiz kredi desteği uygulamalarında kredi başvurusu yapılmasından, projenin tamamlanmasına kadar geçen sürecin yakından takibi için Ajans ile ilgili aracı kuruluş tarafından elektronik bir sistem tesis edilir. Kredinin fiili kullandırma aşamasında gerekli bilgiler bu sisteme kaydedilir. Bu sistem aracılığıyla ilgili aracı kuruluş tarafından yapılan ödemelerin ve onay bildirimlerinin takibi yapılır. Sistemin kurulmasından ve işletilmesinden sorumlu olacak taraf yapılacak protokolde belirlenir.
4. İzleme ve Raporlama
Faiz desteği kapsamında, projenin izlenmesi teknik açıdan Ajans, mali açıdan aracı kuruluş sorumluluğundadır. Bu kapsamda ilgisine göre Ajans veya aracı kuruluş faaliyetlerin sözleşmeye uygunluğunu kontrol eder.
Faizsiz kredi desteğinde yararlanıcının, aracı finans kuruluşlarına yapacağı geri ödemeler Ajans tarafından izlenecektir. Yararlanıcının geri ödemeleri aksatması ve diğer sözleşmeye aykırılık hallerinde desteğin durdurulması ve iptali ile ilgili ayrıntılı hükümler protokolde belirtilir.
Geri ödemelerin izlenmesinde yararlanıcının ve proje kapsamında görev alan kişilerin kusur ve ihmalleri sebebiyle doğacak olan ceza, faiz ve benzeri maliyetler proje uygun maliyetlerinden sayılmaz ve proje hesaplarında muhasebeleştirilemez. Kredinin anapara tahsis, takip ve tahsil sorumluluğu aracı kuruluşlara aittir. Aracı kuruluşlar bu süreçlerde masraf ve komisyon gibi hiçbir ad altında kalkınma ajansından talepte bulunamaz.
Kredi Garanti Fonundan kefalet talep eden Faiz Desteği ve Faizsiz Kredi Desteği başvuru sahiplerinin söz konusu fon tarafından verilen hizmetler karşılığında ödedikleri komisyon ve masraflar da proje uygun maliyetlerinden sayılmaz.
Ajans gerekli gördüğü durumlarda, ilgili aracı kuruluştan ve yararlanıcıdan projeye ilişkin bilgi ve rapor isteyebilir. Ajansa yapılan bütün raporlamalarda resmi yollardan imzalı ve yazılı olarak teslim edilen veya gönderilen raporlara ve bunların Ajans kayıtlarına geçtiği tarihlere itibar olunur. Ayrıca, Ajans, ilgili aracı kuruluştan, destek verilen projelere ilişkin güncel bilgileri düzenli aralıklarla tesis edilecek elektronik sisteme işlemesini talep eder ve bu kayıtların güncelliği ve doğruluğunu uygun aralıklarla kontrol eder veya ettirir.
5. Uygunluk Kriterleri
Ajans, bölgesel gelişmenin hızlanması, bölge planının ve programlarının gerçekleştirilmesi amacıyla bu destek kapsamında faaliyet alanı, sektör, işletme ölçeği, faaliyet yeri ve istihdam büyüklüğü gibi kriterleri detaylı olarak belirtilir.
Başvuru Sahibinin Uygunluğu
Başvuru sahibi ve ortaklarının uygunluğu için proje teklif çağrısı kapsamında belirlenen kriterler faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden yararlanacaklar için de geçerlidir. Ajans başvuru rehberinde belirtmek kaydıyla bölgenin koşullarına, bölge planı ve programlarının amaç ve önceliklerine göre, odaklanmayı sağlayabilmek için başvuru sahibi ve ortakları için ek kriterler belirleyebilir.
Başvuru sahibinin kredi uygunluk durumu sözleşme imzalanmadan önce bir kez daha aracı kuruluş tarafından kontrol edilir.
Projelerin Uygunluğu
Faizsiz kredi desteği ve faiz desteğinden yararlandırılacak projelerin teknik uygunluğunu, bölge plan ve programları ile Ajans çalışma programında yer alan ve bölgenin ekonomik ve sosyal gelişimi için öncelikli görülen sektörler ve konular tespit edilerek belirlenir.
Aşağıda belirtilen sektörlerle ilgili projeler bu desteklerden faydalanamaz;
Çiftçiler tarafından sözleşmeli üretilip, tütün alıcıları tarafından satın alınan tütün üretimi haricinde tütün üretimi,
Tütün mamulü üreticileri ve tütün işleme tesisleri,
Türk Gıda Kodeksi Alkolsüz İçecekler Tebliğine uygun olmayan içeceklerin üretimi,
Talih oyunları sektörüne dâhil olan herhangi bir şirketin işletmesi,
Döviz spekülasyonu ve mali spekülasyonlar içeren faaliyetler; borsa yatırımları,
Gayrimenkul yatırımları.
Aşağıda belirtilen proje ve faaliyetler, faizsiz kredi desteği ve faiz desteği kapsamında ajanslar tarafından desteklenemez:
Siyasi veya etnik içerikli proje ve faaliyetler,
Hukuka, genel sağlığa ve toplumun genel ahlak anlayışına aykırı proje ve faaliyetler.
6. Proje Başvuruları ve Değerlendirme Süreci
Faizsiz kredi desteği ve faiz desteği ilgili aracı kuruluşlar eliyle ve imzalanacak uygulama protokolleri çerçevesinde kullandırılır.
Yararlanıcı, faiz desteği ve faizsiz kredi desteğine ilişkin başvurularını başvuru rehberinde ilan edilen bankalardan alacakları kredi uygunluk (kredi kabul) belgesi ile birlikte ilgili ajansa yapar. Buna ilave olarak, Ajans tarafından yapılacak teknik değerlendirmeye esas teşkil etmesi açısından “Teknik Uygunluk Formu” (EK F) doldurulur.
Başvuru belgeleri arasında, imzalı ve kaşeli kredi uygunluk yazısı bulunmayan veya kredi talebi henüz sonuçlandırılmamış başvurular için projenin teslim tarihine kadar ilgili aracı kuruluşa kredi uygunluk başvurusunda bulunduğunu belgeleyemeyen başvuru sahiplerinin başvuruları, ön inceleme aşamasında reddedilir. Kredi kabul yazısı yerine ilgili aracı kuruluştan verilen kredi uygunluk başvuru yazısı ile ajansa başvuran başvuru sahiplerinin kredi uygunluk talepleri, uygulama protokollerinde belirtilen süre içerisinde sonuçlandırılarak kredi talebi uygun görülenler ajansa bildirilir. Kredi uygunluk talepleri olumsuz sonuçlanan başvurular, bağımsız değerlendirme sürecine alınmaz ve reddedilir.
Yararlanıcıların mali yönetim risk ve kapasitelerine ilişkin kredibilite değerlendirmesi, ilgili aracı kuruluşlar tarafından kendi mevzuat ve uygulamaları çerçevesinde yapılır. Projelerin, plan ve programlar ile diğer kalkınma politika ve araçlarına uygunluğu ve yerel kalkınmaya katkısı yönleri bakımından teknik olarak değerlendirilmesi ise ilgili Ajans mevzuatında belirtilen değerlendirme süreci çerçevesinde ve her durumda ilgili Ajans tarafından yapılır.